رباعیات ابوالسعید ابوالخیر
. در کعبه اگر دل سوزي غير است تو را
.                  طاعت همه فسق و کعبه دير است تو را
. ور دل به خدا و ساکن ميکده اي
.                  مي نوش که عاقبت به خير است تو را
 
 . وصل تو کجا و من مهجور کجا
.                           دردانه کجا، حوصله مور کجا
. هر چند ز سوختن ندارم باکي
.                            پروانه کجا و آتش طور کجا
 
 . يا رب مکن از لطف پريشان ما را
.                     هر چند که هست جرم و عصيان ما را
. ذات تو غني بوده و ما محتاجيم
.                     محتاج به غير خود مگردان ما را
 
 . گر بر در دير مي نشاني ما را
.                        گر در ره کعبه ميدواني ما را
. اينها همگي لازمه هستي ماست
.                        خوش آنکه ز خويش وا رهاني ما را
 
 . تا چند کِشم غصه هر نا کس را
.                      وز خست خود خاک شوم هر کس را
. کارم به دعا چو بر نمي آيد راست
.                      دادم سه طلاق اين فلک اطلس را
 
 . يا رب به محمد و علي و زهرا
.                        يا رب به حسين و حسن و آل عبا
. کز لطف بر آر حاجتم در دو سرا
.                        بي منت خلق يا علي الا علا
 
 . در ديده به جاي خواب آب است مرا
.                     زيرا که بديدنت شتاب است مرا
. گويند به خواب، تا به خوابش بيني
.                     اي بي خبران چه جاي خواب است مرا
 
 . آن رشته که قوت روان است مرا
.                    آرامش جان ناتوان است مرا
. بر لب چو کشي جان کُشدم از پي آن
.                    پيوند چو با رشته جان است مرا
 
 . هر گاه که بيني دو سه سر گردان را
.                       عيب ره مردان نتوان کرد آن را
. تقليد دو سه مقلد بي معني
.                       بد نام کند ره جوانمردان را
 
 . بازآ بازآ، هر آنچه هستي بازآ
.                         گر کافر و گبر و بت پرستي بازآ
. اين درگه ما درگه نوميدي نيست
.                         صد بار اگر توبه شکستي بازآ
 
 . اي دلبر ما مباش بي دل بر ما
.                         يک دلبر ما به که دو صد دل بر ما
. نه دل بر ما نه دلبر اندر بر ما
.                         يا دل بر ما فِرِست يا دلبر ما
 
 . کارم همه ناله و خروش است امشب
.              ني صبر پديد است و نه هوش است امشب
. دوشم خوش بود ساعتي پنداري
.              کفاره خوش دلي دوش است امشب
 
 . از چرخ فلک گردش يکسان مطلب
.                          وز دور زمانه عدل سلطان مطلب
. روزي پنج در جهان خواهي بود
.                           آزار دل هيچ مسلماني مطلب
 
 . بي طاعت حق بهشت و رضوان مطلب
.                  بي خاتم دين ملک سليمان مطلب
. گر منزلت هر دو جهان ميخواهي
.                  آزار دل هيچ مسلماني مطلب
 
 . مجنون تو کوه را ز صحرا نشناخت
.                     ديوانه عشق تو سر از پا نشناخت
. هر کس به تو ره يافت ز خود گم گرديد
.                     آنکس که تو را شناخت خود را نشناخت
 
 . آن روز که آتش محبت افروخت
.                      عاشق روش سوز ز معشوق آموخت
. از جانب دوست سر زد اين سوز و گداز
.                       تا در نگرفت شمع پروانه نسوخت
 
 . ديشب که دلم ز تاب هجران ميسوخت
.                       اشکم همه در ديده گريان ميسوخت
. ميسوختم آن چنان که غير از دل تو
.                       بر من دل کافر و مسلمان ميسوخت
 
 . عشق آمد و گرد فتنه بر جانم بيخت
.                   عقلم شد و هوش رفت و دانش بگريخت
. زين واقعه هيچ دوست دستم نگرفت
.                   جز ديده که هر چه داشت بر پايم ريخت
 
 . عشق آمد و خاک محنتم بر سر ريخت
.                     زان برق بلا به خرمنم اخگر ريخت
. خون در دل و ريشه تنم سوخت چنان
.                      کز ديده به جاي اشک خاکستر ريخت
 
 . آن يار که عهد دوستداري بشکست
.                   ميرفت و منش گرفته دامن در دست
. مي گفت دگر باره به خوابم بيني
.                    پنداشت که بعد از او مرا خوابي هست
 
 . از بار گنه شد تن مسکينم پست
.                           يا رب چه شود اگر مرا گيري دست
. گر در عملم آنچه تو را شايد نيست
.                           اندر کرمت آنچه مرا بايد هست
 
 . يا رب غم آنچه غير تو در دل ماست
.                       بردار که بي حاصلي از حاصل ماست
. الحمد که چون تو رهنمايي داريم
.                       کز گمشدگانيم که غم منزل ماست
 
 . ياد تو شب و روز قرين دل ماست
.                      سوداي دلت گوشه نشين دل ماست
. از حلقه بندگيت بيرون نرود
.                       تا نقش حيات در نگين دل ماست
 
 . آن آتش سوزنده که عشقش لقب است
.                    در پيکر کفر و دين چون سوزنده تب است
. ايمان دگر و کيش محبت دگر است
.                    پيغمر عشق نه عجم نه عرب است
 
 . نا کاميم اي دوست ز خودکامي توست
.                   وين سوختگي هاي من از خامي توست
. مگذار که در عشق تو رسوا گردم
.                   رسوايي من باعث بد نامي توست
 
 . اي خالق خلق رهنمايي بفرست
.                            بر بنده بي نوا نوايي بفرست
. کار من بيچاره گره در گره هست
.                            رحمي بکن و گره گشايي بفرست
 
 . سرمايه عمر آدمي يک نفس است
.                   آن يک نفس از براي يک هم نفس است
. با هم نفسي گر نفسي بنشيني
.                   مجموع حيوت عمر آن يک نفس است
 
 گفتي که فلان ز ياد ما خاموش است
.                        از باده عشق ديگري مدهوش است
. شرمت بادا، هنوز خاک در تو
.                        از گرمي خون دل من در جوش است
 
 . دردي که ز من جان بستاند اين است
.                عشقي که کسش چاره نداند اين است
. چشمي که هميشه خون فشاند اين است
.                 آن شب که به روزم نرساند اين است
 
 . ما دل به غم تو بسته داريم اي دوست
.                       درد تو به جان خسته داريم اي دوست
. گفتي که به دل شکستگان نزديکم
.                       ما نيز دل شکسته داريم اي دوست
 
 . عارف که ز سر معرفت آگاه است
.                     بيخود ز خود است و با خدا همراه است
. نفي خود و اثبات وجود حق کن
.                     اين معني لا اله الا الله است
 
 . تا در نرسد وعده هر کار که هست
.                         سودي ندهد ياري هر يار که هست
. تا زحمت سرماي زمستان نکشد
.                          پر گل نشود دامن هر خار که هست
 
 . پرسيد ز من کسي که معشوق تو کيست
.              گفتم که فلان کس است مقصود تو چيست
. بنشست و به هاي هاي بر من بگريست
.              کز دست چنان کسي تو چون خواهي زيست
 
 . جسمم همه اشک گشت و چشمم بگريست
.             در عشق تو بي جسم همي بايد زيست
. از من اثري نماند اين عشق ز چيست
.             چون من همه معشوق شدم عاشق کيست
 
 . ديروز که چشم تو به من در نگريست
.                         خلقي به هزار ديده بر من بگريست
. هر روز، هزار بار در عشق توام
.                         مي بايد مرد و باز مي بايد زيست
 
 . در سينه کسي که راز پنهانش نيست
.                    چون زنده نماند او ولي جانش نيست
. رو درد طلب که علتت بي دردي است
.                    دردي است که هيچگونه درمانش نيست
 
 . در کشور عشق جاي آسايش نيست
.                     آنجا همه کاهش است، افزايش نيست
. بي درد و الم توقع درمان نيست
.                      بي جرم و گنه اميد بخشايش نيست
 
 . گفتار نکو دارم و کردارم نيست
.                        از گفت نکوي بي عمل عارم نيست
. دشوار بود کردن و گفتن آسان
.                         آسان بسيار و هيچ دشوارم نيست
 
 . خواهي چو خليل کعبه بنياد کني
.                           و آنرا به نماز و طاعت آباد کني
. روزي دو هزار بنده آزاد کني
.                            به زان نبود که خاطري شاد کني
 
 . از اهل زمانه عار ميبايد داشت
.                              وز صحبتشان کنار ميبايد داشت
. از پيش کسي کار کسي نگشايد
.                              اميد به کردگار ميبايد داشت
 
 . افسوس که ايام جواني بگذشت
.                              دوران نشاط و کامراني بگذشت
. تشنه به کنار جوي چندان خفتم
.                              کز جوي من آب زندگاني بگذشت
 
 . دل گر چه درين باديه بسيار شتافت
.                    يک موي ندانست و بسي موي شکافت
. گر چه ز دلم هزار خورشيد بتافت
.                    آخر به کمال ذره اي راه نيافت
 
 . آني که ز جانم آرزوي تو نرفت
.                           از دل هوس روي نکوي تو نرفت
. از کوي تو هر که رفت دل را بگذاشت
.                           کس با دل خويشتن ز کوي تو نرفت
 
 . آن دل که تو ديده اي، ز غم خون شد و رفت
.                      وز ديده ي خون گرفته بيرون شد و رفت
. روزي به هواي عشق، سيري مي کرد
.                       ليلي صفتي بديد و مجنون شد و رفت
 
 . اي قبله هر که مقبل آمد کويت
.                                    روي دل مقبلان عالم سويت
. امروز کسي کز تو بگرداند روي
.                                     فردا به کدام روي بيند رويت
 
 . گفتم چشمت گفت که بر مست مپيچ
. گفتم دهنت گفت منه دل بر هيچ
. گفتم زلفت گفت پراکنده مگوي
. باز آوردي حکايتي پيچا پيچ
 
 . با علم اگر عمل برابر گردد
.                           کام دو جهان تو را ميسر گردد
. مغرور مشو به خود که خواندي ورقي
.                           زان روز حذر کن که ورق بر گردد
 
 . دل صافي کن که حق به دل مي نگرد
.                           دل هاي پراکنده به يک جو نخرد
. زاهد که کند صاف، دل از بهر خدا
.                            گويي ز همه مردم عالم ببرد
 
 . من بي تو دمي قرار نتوانم کرد
.                               احسان تو را شمار نتوانم کرد
. گر بر تن من زفان شود هر مويي
.                               يک شکر تو از هزار نتوان کرد
 
 . از واقعه اي تو را خبر خواهم کرد
.                        و آنرا به دو حرف مختصر خواهم کرد
. با عشق تو در خاک نهان خواهم شد
.                        با مهر تو سر ز خاک بر خواهم کرد
 
 . خرم دل آن که از ستم آه نکرد
.                          کس را ز درون خويش آگاه نکرد
. چون شمع ز سوز دل سرا پا بگداخت
.                          وز دامن شعله دست کوتاه نکرد
 
 . دل خسته و سينه چاک مي بايد شد
.                         وز هستي خويش پاک مي بايد شد
. آن به که به خود پاک شويم اول کار
.                         چون آخر کار خاک مي بايد شد
 
 . از شبنم عشق خاک آدم گل شد
.                       شوري برخاست فتنه اي حاصل شد
. سر نشتر عشق بر رگ روح زدند
.                        يک قطره خون چکيد و نامش دل شد
 
 . تا ول وله ي عشق تو در گوشم شد
.                          عقل و خرد و هوش فراموشم شد
. تا يک ورق از عشق تو از بر کردم
.                           سيصد ورق از علم فراموشم شد
 
 . کي حال فتاده هرزه گردي داند
.                           بي درد کجا لذت دردي داند
. نامرد به چيزي نخرد مردان را
.                           مردي بايد که قدر مردي داند
 
 . يارم همه نيش بر سر نيش زند
.                         گويم که مزن ستيزه را بيش زند
. چون در دل من مقام دارد شب و روز
.                         ميترسم از آنکه نيش بر خويش زند
 
 . خواهي که خدا کار نکو با تو کند
.                          ارواح ملايک همه رو با تو کند
. يا هر چه رضاي او در آن است بکن
.                          يا راضي شو، هر آنچه او با تو کند
 
 . شب خيز که عاشقان به شب راز کنند
.                           گرد در و بام دوست پرواز کنند
. هر جا که دري بود به شب بربندند
.                           الا در عاشقان که شب باز کنند
 
 . دشمن چو به ما در نگرد بد بيند
.                        عيبي که بر ماست يکي صد بيند
. ما آينه ايم، هر که در ما نگرد
.                        هر نيک و بدي که بيند از خود بيند
 
 . تا ترک علايق و عوايق نکني
.                    يک سجده ي شايسته ي لايق نکني
. حقا که ز دام لات و عزي نرهي
.                     تا ترک خود و جمله خلايق نکني
 
 . آن روز که بنده آوريدي به وجود
.                        ميدانستي که بنده چون خواهد بود
. يا رب تو گناه بنده بر بنده مگير
.                        کين بنده همين کند که تقدير تو بود
 
 . عاشق به يقين دان که مسلمان نبود
.                          در مذهب عشق کفر و ايمان نبود
. در عشق، دل و عقل و تن و جان نبود
.                           هر کس که چنين باشد نادان نبود
 
 . در دل چو کجيست روي بر خاک چه سود
.                     چون زهر به دل رسيد ترياک چه سود
. تو ظاهر خود به جامه آراسته اي
.                      دلهاي پليد و جامعه پاک چه سود
 
 . در دل همه شرک و روي بر خاک چه سود
.                    با نفس پليد جامه پاک چه سود
. زهر است گناه و توبه، ترياک وي است
.                    چون زهر به جان رسيد ترياک چه سود
 
 . روزي گه چراغ عمر خاموش شود
.                         در بستر مرگ عقل مدهوش شود
. با بي دردان مکن خدايا حشرم
.                          ترسم که محبتم فراموش شود
 
 . روزي که جمال دلبرم ديده شود
.                      از فرق سرم تا به قدم ديده شود
. تا من به هزار ديده رويش نگرم
.                       آري به دو ديده دوست کم ديده شود
 
 . گوشم چو حديث درد چشم تو شنيد
.                    في الحال دلم خون شد و از ديده چکيد
. چشم تو نکو شود به من چون نگري
.                    تا کور شود هر آن که نتواند ديد
 
 . هر چند که ديده، روي خوب تو نديد
.                        يک گل ز گلستان وصال تو نچيد
. اما دل سودا زده در مدت عمر
.                        جز وصف جمال تو نه گفت و نه شنيد
 
 . يا رب به کرم بر من درويش نگر
.                             در من منگر در کرم خويش نگر
. هر چند نيم لايق بخشايش تو
.                              بر حال من خسته دل ريش نگر
 
 . لذات جهان چشيده باشي همه عمر
.                      با يار خود آرميده باشي همه عمر
. هم آخر عمر رحلتت بايد کرد
.                     خوابي باشد که ديده باشي همه عمر
 
 . مجنون و پريشان توام دستم گير
.                      سر گشته و حيران توام دستم گير
. هر بي سر و پا چو دستگيري دارد
.                      من بي سر و سامان توام دستم گير
 
 . اي فضل تو دستگير من، دستم گير
.                      سير آمده ام ز خويشتن، دستم گير
. تا چند کنم توبه و تا کي شکنم
.                      اي توبه ده و توبه شکن، دستم گير
 
 . در هر سحري با تو همي گويم راز
.                            بر درگه تو همي کنم عرض نياز
. بي منت بندگانت اي بنده نواز
.                            کار من بيچاره سر گشته بساز
 
 . اي جمله بي کسان عالم را کس
.                         يک جو کرمت تمام عالم را بس
. من بي کسم و تو بي کسان را ياري
.                         يا رب تو به فرياد من بي کس رس
 
 . گر قرب خدا مي طلبي دلجو باش
.                   وندر پس و پيش خلق نيکوگر باش
.خواهي که چو صبح صادق القول شوي
.                   خورشيد صفت با همه کس يک رو باش
 
 . شاهي طلبي برو گداي همه باش
.                     بيگانه ز خويش و آشناي همه باش
. خواهي که تو را چو تاج بر سر دارند
.                     دست همه گير و خاک پاي همه باش
 
 . آتش به دو دست خويش بر خرمن خويش
.                چون خود زده ام چه نالم از دشمن خويش
. کس دشمن من نيست منم دشمن خويش
.                اي واي من و دست من و دامن خويش
 
 . بر چهره ندارم ز مسلماني رنگ
.                         بر من دارد شرف سگ اهل فرنگ
. آن رو سيه هم که باشد از بودن من
.                         دوزخ را ننگ و اهل دوزخ را ننگ
 
 . هم در ره معرفت بسي تاخته ام
.                         هم در صف عالمان سر انداخته ام
. چون پرده ز پيش خويش برداشته ام
.                          بشناخته ام که هيچ نشناخته ام
 
 . يا رب من اگر گناه بي حد کردم
.                          دانم به يقين که بر تن خود کردم
. از هر چه مخالف رضاي تو بود
.                           برگشتم و توبه کردم و بد کردم
 
 . عيبم مکن اي خواجه اگر مي نوشم
.                        در عاشقي و باده پرستي کوشم
. تا هشيارم نشسته با اغيارم
.                         چون بي هوشم به يار هم آغوشم
 
 . بي روي تو راي استقامت نکنم
.                              کس را به هواي تو ملامت نکنم
. در جستن وصل تو اقامت نکنم
.                              از عشق تو توبه تا قيامت نکنم
 
 . يا رب تو چنان کن که پريشان نشوم
.                           محتاج برادران و خويشان نشوم
. بي منت خلق خود مرا روزي ده
.                            تا از در تو بر در ايشان نشوم
 
 . جان است و زبان است زبان دشمن جان
.                        گر جانت بکار است نگه دار زبان
. شيرين سخني بگفت شاه صنمان
.                        سر برگ درخت است، زبان باد خزان
 
 . رفتم به طبيب و گفتم از درد نهان
.                          گفتا: از غير دوست بر بند زبان
. گفتم که: غذا؟ گفت: همين خون جگر
.                          گفتم: پرهيز؟ گفت: از هر دو جهان
 
 . يا رب تو ز خواب ناز بيدارش کن
.                     وز مستي حسن خويش هشيارش کن
. يا بي خبرش کن که نداند خود را
.                      يا آنکه ز حال خود خبردارش کن
 
 . خواهي که کسي شوي ز هستي کم کن
.                   نا خورده شراب وصل مستي کم کن
. با زلف بتان دراز دستي کم کن
.                   بت را چه گنه تو بت پرستي کم کن
 
 . در مدرسه گر چه دانش اندوز شوي
.                        وز گرمي بحث مجلس افروز شوي
. در مکتب عشق با همه دانايي
.                        سر گشته چو طفلان نو آموز شوي
 
 . يا رب تو به فضل، مشکلم آسان کن
.                      از فضل و کرم درد مرا درمان کن
. بر من منگر که بي کس و بي هنرم
.                      هر چيز که لايق تو باشد آن کن
 
 . اسرار ازل را نه تو داني و نه من
.                      وين حرف معما نه تو خواني و نه من
. هست از پس پرده گفتگوي من و تو
.                      چون پرده در افتد نه تو ماني و نه من
 
 . اي گشته جهان تشنه پر آب از تو
.                      اي رنگ گل و لاله خوش بو از تو
. محتاج به کيمياي اکسير توايم
.                      بيش از همه عقل گشته سيراب از تو
 
 . اي رونق کيش بت پرستان از تو
.                       وي غارت دين صد مسلمان از تو
. کفر از من و عشق از من و زنار از من
.                        دل از تو و دين از تو و ايمان از تو
 
 . شبهاي دراز اي دريغا بي تو
.                          تو خفته بناز اي دريغا بي تو
. دوري و فراق اي دريغا بي تو
.                         من در تک و تاز اي دريغا بي تو
 
 . درد دل من دواش مي داني تو
.                      سوز دل من سزاش مي داني تو
. من غرق گنه پرده عصيان در پيش
.                      پنهان چه کنم که فاش مي داني تو
 
 . از بس که شکستم و ببستم توبه
.                           فرياد همي کند ز دستم توبه
. ديروز به توبه اي شکستم ساغر
.                           و امروز به ساغري شکستم توبه
 
 . جز وصل تو دل به هر چه بستم توبه
.                             بي ياد تو هر جا که نشستم توبه
. در حضرت تو توبه شکستم صد بار
.                             زين توبه که صد بار شکستم توبه
 
 . افسوس که عمر رفت بر بيهوده
.                        هم لقمه حرام و هم نفس آلوده
. فرموده ي ناکرده پشيمانم کرد
.                         افسوس ز کرده هاي نافرموده
 
 . دنيا طلبان ز حرص مستند همه
.                         موسي کش و فرعون پرستند همه
. هر عهد که با خداي بستند همه
.                         از دوستي حرص شکستند همه
 
 . اي شاه ولايت دو عالم مددي
.                         بر عجز و پريشاني حالم مددي
. اي شير خدا زود به فريادم رس
.                        جز حضرت تو پيش که نالم مددي
 
 . از کبر مدار هيچ در دل هوسي
.                        کز کبر به جايي نرسيد است کسي
. چون زلف بتان شکستگي عادت کن
.                         تا صيد کني هزار دل در نفسي
 
 . تا نگذري از جمع به فردي نرسي
.                       تا نگذري از خويش به مردي نرسي
. تا در ره دوست بي سر و پا نشوي
.                       بي درد بماني و به دردي نرسي
 
 . مزار دلي را که تو جانش باشي
.                     معشوقه ي پيدا و نهانش باشي
. زان مي ترسم که از دلا زاري تو
.                     دل خون شود و تو در ميانش باشي
 
 . جسمم همه اشک گشت و چشمم بگريست
.             در عشق تو بي جسم همي بايد زيست
. از من اثري نماند اين عشق ز چيست
.             چون من همه معشوق شدم عاشق کيست
 
 . دردي داريم و سينه ي برياني
.                       عشقي داريم و ديده ي گرياني
. عشقي و چه عشق، عشق عالم سوزي
.                       دردي و چه درد، درد بي درماني
 
 . يا رب در خلق تکيه گاهم نکني
.                          محتاج گدا و پادشاهم نکني
. موي سيه هم سفيد کردي به کرم
.                           با موي سفيد رو سياهم نکني
 
 . آن را که حلال زادگي عادت و خوست
.                  عيب همه مردمان به چشمش نيکوست
. معيوب همه عيب کسان مي نگرد
.                   از کوزه همان برون تراود که در اوست
 
 . در درد شکي نيست که درماني هست
.                 با عشق يقين است که جاناني هست
. احوال جهان چو دم به دم ميگردد
.                شک نيست در اين حال که گرداني هست
 
 . سوفسطايي که از خرد بي خبر است
.                        گويد عالم خيالي اندر گذر است
. آري عالم همه خياليست ولي
.                        پيوسته حقيقتي در او جلوه گر است
 
 . پاکي و منزهي و بي همتايي
.                            کس را نرسد ملک بدين زيبايي
. خلقان همه خفته اند و درها بسته
.                            يا رب تو در لطف به ما بگشايي
 
 . از هستي خويش تا پشيمان نشوي
.                         سر حلقه عارفان و مستان نشوي
. تا در نظر خلق نگردي کافر
.                         در مذهب عاشقان مسلمان نشوي


نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:






برچسب‌ها:

تاريخ : پنج شنبه 21 بهمن 1395برچسب:, | 11:57 | نویسنده : محمد |

.: Weblog Themes By SlideTheme :.

  • پارس لینک